Polygon là gì? Thẩm định chuyên sâu dự án Polygon

1. Tổng quát thị trường

Theo một báo cáo của BondAppetit.io thì thị trường DeFi hiện tại vẫn còn rất nhỏ so với thị trường truyền thống khi có vốn hoá hơn $100T. => vẫn còn rất nhiều khoảng trống để thị trường DeFi đạt được thị trường TradFi.

Số lượng giao dịch trên mạng blockchain Ethereum có smart contract đầu tiên tăng rất nhiều lần => nhu cầu của người dùng sử dụng các sản phẩm DeFi trên Ethereum tăng lên từng ngày.

Số lượng người dùng sử dụng Metamask trong hơn 1 năm tăng 20 lần => nhu cầu sử dụng DeFi trong trong thị trường tiền điện tử và đặc biệt DeFi đang phát triển rất nhiều.

Trong mảng DeFi ta có một con số thống kê đó là TVL. Total value lock: Total value lock của ETH là 38.53B, trong đó 5.85B là của layer 2 (chiếm 15,2%)

Biểu đồ cho thấy TVL của Layer 2 tăng 8.5 lần từ tháng 9 đến tháng 11/2021 cùng với xu hướng tăng của thị trường, sau đó đi sideway trong khi thị trường chung bắt đầu sụt giảm và bắt đầu sụt giảm từ tháng 4/2022, sâu nhất vào tháng 7 còn 3,67B. Sau đó đã phục hồi rất nhanh, tổng TVL hiện tại là 5.85B, tăng 2,18B so với đợt giảm sâu nhất trong 1 năm qua vào 12/7 (3,67B)

Tỷ trọng của Optimistics Rollup luôn chiếm nhiều nhất, sau đó tới Zk rollup, Plasma và Validium, state channel chiếm 1 phần rất nhỏ. 

Số lượng các dự án Layer 2 cũng gia tăng tuy nhiên mỗi loại mở rộng sẽ có đến 1 - 2 cái tên

Trong thị trường tiền điện tử có một khái niệm của Vitalik Buterin đó là “blockchain trilemma”.

Chúng ta chỉ có thể tập trung vào 2 trong 3 yếu tố trên và hy sinh yếu tố còn lại. Với Ethereum đã phát triển rất thành công trong khoảng thời gian qua và từ đó đa hy sinh yếu tố mở rộng (Scalability) tuy nhiên với Ethereum chúng ta lại có được khả năng bảo mật (Security) và phi tập trung (Decentralisation). Vì vậy chúng ta thấy rằng tình hình hiện tại của Ethereum đó là phí giao dịch cao và tốc độ giao dịch chậm. Mặc dù gặp các vấn đề về phí giao dịch và tốc độ giao dịch tuy nhiên Ethereum vẫn là mạng lưới blockchain được sử dụng nhiều nhất. Nhìn vào TVL của Ethereum so với các mạng lưới blockchain khác ta thấy rằng Ethereum chiếm tới 60% TVL trong DeFi.

Trong thời điểm mà mạng lưới Ethereum bận rộn nếu chúng ta gửi 10$ thì phí gas tốn tới 50$. Vì vậy nó không thể sử dụng trong cuộc sống được.

Tuy nhiên ở một mức độ nào đó có những nhà đầu tư hoặc tổ chức có số tiền rất lớn và vấn đề bảo mật đối với họ là hàng đầu vì thế nếu phí giao dịch với họ hàng trăm hoặc hàng ngàn khi số tiền giao dịch trên triệu đô thì phí gas không có nhiều ý nghĩa với họ. Hình dưới chúng ta thấy rằng Ethereum có số lượng Validator lớn nhất và lớn hơn rất nhiều so với các mạng lưới blockchain khác.

Và vấn đề phí giao dịch đã là yếu tố cạnh tranh trong năm 2021, giành lấy những nhà đầu tư có số vốn ít hơn tham gia mạng lưới blockchain khác. Các blockchain layer 1 khác được hưởng lợi từ hoạt động này bao gồm Binance Chain (BNB), Solana (SOL), Avalanche (AVAX), Terra (LUNA) và nhiều mạng lưới blockchain khác. Các layer 1 này họ có tốc độ giao dịch nhanh hơn và phí gas rẻ hơn tuy nhiên họ lại hy sinh tính phi tập trung và bảo mật của mạng lưới.

Với tình hình của Ethereum hiện tại có thể tăng khả năng mở rộng của mình (Scalability) hoặc giảm tải số lượng giao dịch qua một layer khác, đó là layer 2. Với layer 2 chúng ta có thể mở rộng Scalability bằng một vài cách:

- Channel: sử dụng để mở rộng khả năng thanh toán, cho phép các người tham gia có khả năng thanh toán off-chain peer-to-peer. Lightning Network là hệ thống thanh toán Channel nổi tiếng nhất và sử dụng như một phương pháp để giảm lưu lượng truy cập lên mạng lưới blockchain.

- Sidechain: thông thường sẽ chạy cùng với mainchain nhưng có thể hoạt động với sự đồng thuận và mô hình bảo mật của riêng nó. Trong trường hợp sidechain trên Ethereum thì mục tiêu đạt được là có khả năng tương tác với EVM. Skale và Gnosis là ví dụ về sidechain trên Ethereum

- Plasma: tạo ra một child chain. Child chain có thể được xem như là một bản sao chép của main chain. Child chain cũng có tính kết nối với main chain bằng các smart contract được xây dựng tuỳ mục đích. Ưu điểm của một hệ thống như này là child chain liên tục cập nhật trạng thái của nó cho main chain, nếu child chain thất bại thì trạng thái cuối cùng của child chain sẽ được khôi phục từ main chain. Polygon POS là một ví dụ về Plasma.

- Rollups: ZK (zero-knowledge) và Optimistic là 2 loại Rollup khác nhau. Cách hoạt động của chúng ta “rolling up” và thực hiện hàng loạt các giao dịch trong một giao dịch duy nhất. Ví dụ chúng ta có 1000 giao dịch sau đó thực hiện giao dịch off-chain chúng trong một transaction duy nhất thay vì thực hiện từng giao dịch trên Ethereum hoặc các base layer khác. Sau khi thực hiện giao dịch off-chain sau đó thì một bằng chứng được tạo ra chỉ ra rằng 1000 giao dịch này đã được xử lý off-chain và thực hiện một cách chính xác. Với giải pháp mở rộng optimistic rollups cho rằng tất cả các transaction đều sẽ hợp lệ trong khoảng thời gian 7 ngày. Nếu các giao dịch không hợp lệ thì chúng ta phải sử dụng fraud proof. Còn với ZK Rollup, tất cả các transaction mà nằm bên trong zk rollup thì transaction đó sẽ là hợp lệ. Với Optimistic Rollup chúng ta có Arbitrum và Optimism. Với ZK Rollup chúng ta có zkSync và Loopring.

2. Lịch sử hình thành của Matic

Matic được thành lập năm 2017 bởi 3 người Ấn Độ:

Cách tiếp cận của Polygon đó là giữ chân người dùng trong hệ sinh thái Ethereum bằng cách cung cấp các trải nghiệm sử dụng tốt hơn Ethereum tuy nhiên cũng thừa hưởng tính bảo mật của Ethereum. Hiện tại Polygon cũng đã ra mắt nhiều giải pháp mở rộng cho Ethereum.

Polygon PoS (LIVE):

- Là một proof-of-stake sidechain tương thích với EVM. Kết nối với mainchain bằng plasma bridging framework.

- Sử dụng token MATIC trên mainchain.

- Hơn 1,3B giao dịch đã được xử lý.

- Hơn 130M ví.

- Hơn 2.7M người dùng hoạt động hàng tháng.

Một số dữ liệu on-chain của Polygon PoS

Số lượng ví tăng trung bình mỗi ngày trong 30 ngày gần nhất khoảng 341,316 ví. So với market sentiment hiện tại thì số lượng ví tăng như vậy là ổn đối với một sidechain.

Số lượng các địa chỉ ví hoạt động vẫn ổn định trong khoảng từ đầu năm đến thời điểm hiện tại. So với thời điểm số lượng ví hoạt động nhiều nhất thì chỉ giảm 3 lần.

Số lượng giao dịch hàng ngày vẫn đạt hơn 2M giao dịch chỉ giảm hơn 4 lần so với đỉnh.

Số lượng ví giao dịch trên các token ERC-20 giảm hơn 30 lần từ đỉnh có thể thấy rằng dòng tiền từ ETH qua Polygon hiện tại chưa có.

Polygon Hermez (zkEVM)

- Là layer 2 ZK-rollup, mục đích cho việc transfer token một cách nhanh chóng và hiệu quả, hướng tới các hệ thống thanh toán.

- Sau khi Polygon mua lại Hermez Network với giá 250M$ thì Polygon zkEVM ra đời.

- Một số key metric của dự án:

+ Thông lượng 2,000 tx/s

+ Giảm hơn 90% phí giao dịch.

+ Withdraw về Ethereum chỉ mất vài phút.

Polygon Edge (Live):

- Là một SDK của Polygon. Cho phép các lập trình viên nhanh chóng và dễ dàng thiết lập và chạy các blockchain mô-đun của riêng họ. Một khái niệm tương tự như được sử dụng trong hệ sinh thái Cosmos ($ATOM) rộng lớn hơn, sử dụng SDK cho phép giao tiếp chuỗi chéo giữa các blockchain được xây dựng trên cùng một bộ công cụ cơ bản.

Polygon Nightfall (BETA TESTING)

- Là sản phẩm được xây dựng hợp tác với Ernst & Young nhằm mục đích kết hợp những lợi ích của optimistic và ZK-rollups vào một protocol, một giao thức tập trung vào privacy. Khi các công ty và tổ chức tham gia thì họ yêu cầu các quyền riêng tư chọ hoạt động kinh doanh của họ để tránh gián điệp. Sản phẩm Polygon Nightfall sẽ được sử dụng cho điều phối các chuỗi cung ứng, private NFT Marketplace, blockchain mixer.

- Đây là giải pháp tập trung vào privacy vì thế tốc độ giao dịch và phí giao dịch sẽ không rẻ tuy nhiên sẽ đạt được mục đích privacy.

Polygon Avail (DEVELOPMENT)

- Đây là giải pháp cung cấp dữ liệu mà nhóm dự kiến cho hệ sinh thái của họ.

- Mặc dù nó là một blockchain riêng biệt, nhưng mục đích của nó là giảm tải dữ liệu phình to cho các chuỗi khác, chẳng hạn như Polygon Hermez được định hướng thực thi nhiều hơn.

- Điều quan trọng cần lưu ý là, theo Polygon, hệ thống có khả năng mở rộng quy mô khi số lượng người dùng tăng lên, từ đó làm tăng tính khả dụng của dữ liệu.

Polygon Miden (DEVELOPMENT)

- Đây cũng là một ZK-rollup, tương tự như những gì chúng ta đã thấy ở Hermez. Trong khi Hermez được xây dựng với khả năng tương thích EVM trong tâm trí, Miden tập trung vào một máy ảo mới, Miden VM, có vẻ như được thiết lập để cung cấp các tính năng nâng cao hơn so với những gì hiện đang được cung cấp với Máy ảo Ethereum.

- Theo trang web của Polygon, giải pháp này cung cấp tốc độ hơn 1000 tx/s và thời gian rút tiền (đến Ethereum) là 15 phút. Những số liệu này có vẻ kém hơn so với Hermez, tuy nhiên sự đánh đổi là Miden có tiềm năng cung cấp các giải pháp vượt trội bằng cách tận dụng máy ảo tiên tiến của mình.

Polygon Zero (DEVELOPMENT)

- Bạn đoán nó, một giải pháp ZK khác. Tốc độ là tên của trò chơi với Polygon Zero vì công nghệ này sử dụng cơ chế prover đột phá được gọi là Plonky2 để tạo ra các bằng chứng ZK. Giao thức mở rộng quy mô theo chiều ngang bằng cách giới hạn thông lượng không phải bởi nút yếu nhất, mà bằng sức mạnh điện toán tổng hợp của mạng.

- Theo trang web của Polygon, giải pháp này tạo ra các bằng chứng ZK 45kb trong vòng 170 mili giây.

Polygon ID

- Cái này không có trong biểu đồ trên, nhưng dù sao cũng là một giải pháp công nghệ cực kỳ quan trọng. Polygon ID tận dụng công nghệ ZK để chứng minh điều gì đó về bản thân bạn. Điều đó nghĩa là gì? Chà, phiên bản ngắn như sau: không còn phải gửi email không được mã hóa với bản sao thẻ ID của bạn, không còn nhân viên bảo vệ nhìn chằm chằm vào địa chỉ trên thẻ ID của bạn, không còn thông tin chi tiết về ngày sinh của bạn khi biện minh cho bạn trên một độ tuổi nhất định; danh sách vẫn tiếp tục...

- Thay vì để lộ nhiều dữ liệu hơn thì thực sự cần thiết, công nghệ ZK cho phép bạn phân vùng dữ liệu và có thể truy cập các tập dữ liệu riêng lẻ này cho các truy vấn cụ thể. Câu trả lời có thể chỉ đơn giản là khẳng định hoặc tiêu cực, chẳng hạn như trong trường hợp "bạn trên 18 tuổi?" (các tương tác trong ngày hiện tại thường yêu cầu bạn cung cấp toàn bộ ngày sinh của mình).

- Đó là một ví dụ đơn giản nhưng mạnh mẽ về những gì có thể đạt được thông qua các bằng chứng kiến thức bằng không. Bạn cung cấp bằng chứng về những gì được yêu cầu trong khi không cung cấp kiến thức. Khi danh tính kỹ thuật số đang trở nên quan trọng hơn trong cuộc sống hàng ngày của chúng ta, sự xuất hiện của công nghệ tập trung vào quyền riêng tư này không thể đến vào thời điểm tốt hơn.

3. Business

Hiện tại Polygon đang phát triển rất nhiều công nghệ. Họ cũng là một trong những người đi đầu trong giải pháp mở rộng cho Ethereum, vì vậy Polygon đang tận dụng điều này và đang phân nhánh sang các công nghệ lĩnh vực khác. Ngoài các giải pháp công nghệ họ còn có nhiều sáng kiến khác như Polygon Funds, Polygon Studios , các sáng kiến này cũng đầy hứa hẹn vì có sự tham gia của Decentraland và Sanbox. Polygon cũng đang nhắm đến trở thành người kết nối giữa Web3  crypto developer và “traditional” gaming developer.

Sau khi chúng ta đã đi qua hết tất cả các yếu tố thì tiềm năng của Polygon rất lớn, tuy nhiên bản chất của Polygon vẫn là một business chứ không phải là giao thức phi tập trung như dự án giới thiệu. Bằng cách cung cấp tất cả công nghệ và tiện ích mở rộng này, họ mang lại giá trị cho hệ sinh thái của mình. Giá này này được biểu thị bằng sự tăng giá của token MATIC, được sử dụng làm phí gas trong hệ sinh thái. Sự thành công của token không chỉ phụ thuộc vào việc áp dụng trong hệ sinh thái mà còn nhiều yếu tố khác:

- Lịch vesting của token:

Polygon có nguồn cung tối đa khoảng 10 tỷ có nghĩa là còn hơn 2 tỷ chưa được trả.

19% nguồn cung bán ra vào tháng 04 năm 2019 với mức giá 0.0026$/MATIC

Bảng  phân bổ token và lịch vesting của MATIC

- Token burn: polygon họ cũng có cơ chế EIP-1559 của riêng họ, đây là cơ chế mọi người cho là thành công. Đến thời điểm hiện tại số lượng token MATIC được burn là hơn 3M.

4. DeFi

Từ Aave, Sushi, Curve và 1 inch, gần đây hơn là Uniswap, sau khi 99% token holder UNI bỏ phiếu để triển khai trên Polygon thì hiện tại các Daap về Defi mạnh trên Ethereum đều đã được triển khai trên Polygon

Gần đây nhất, Kyber Network đã công bố ra mắt chương trình khai thác thanh khoản Rainmaker trên Polygon, trong khi Aave đang cung cấp phần thưởng thanh khoản hơn 85 triệu đô la cho các thị trường Polygon của mình.

Số lượng DApp trên Polygon theo số liệu thống kế của Alchemy là hơn 37k.

* Con số dApps đại diện cho số lượng ứng dụng tích lũy từng được khởi chạy trên chain và bao gồm các dApp trên cả testnet và mainnet.

Việc áp dụng Polygon trên Alchemy (nền tảng phát triển Web3 hàng đầu thế giới) đã dẫn đến sự gia tăng phổ biến của các ứng dụng DeFi mới và NFT. Với hơn 142 triệu địa chỉ người dùng duy nhất và tài sản 5 tỷ đô la được bảo đảm, Polygon PoS đã xử lý hơn 1,6 tỷ giao dịch cho đến nay. 

Polygon PoS đóng vai trò là trung tâm cho một số dự án Web3 quan trọng nhất, bao gồm Aave, Uniswap V3 và OpenSea, cũng như Lazy.com do Mark Cuban thành lập. Hệ sinh thái phát triển mạnh mẽ của Polygon là một trong những lý do tại sao các công ty như Meta, Adobe, Stripe, Telefonica và Dolce Gabbana đã chọn Polygon gateway mặc định vào Web3.

5. NFT/Gaming

Vào khoảng giữa năm ngoái, Polygon đã công bố sự ra mắt của Polygon Studio, cam kết 100 triệu đô la cho các dự án game và NFT:

Dưới đây là một số dự án đã tham gia vào Polygon Studio, một vài cái tên đã nổi tiếng trên thị trường:

Ngoài ra còn cDraftkingz sẽ xây dựng thị trường NFT của họ trên Polygon (Draftkingz cũng sẽ trở thành trình xác thực trên Polygon, tăng thêm tính bảo mật của mạng). Thêm vào đó, có tin đồn về việc Coinbase cũng ra mắt thị trường NFT của họ trên Polygon (hơn 70 triệu người dùng - khá nhiều). Dolce & Gabanna, và Adidas/Prada cũng sẽ diễn ra trên Polygon. Một loạt các thương hiệu lớn đã tham gia.

Và người đứng đầu Youtube Gaming, Ryan Wyatt sẽ trở thành CEO của Polygon Studio.

Hơn nữa số lượng các teams tham gia xây dựng các dự án trên Polygon vẫn tăng trưởng.

Ở giai đoạn đỉnh điểm của NFT thì khối lượng giao dịch cũng hơn 2M$ và cũng hơn 200K Trader tham gia giao dịch.

Số lượng người dùng opensea trên polygon cũng hơn 1M

6. Incentives

Polygon triển khai rất nhiều chương trình Incentives ví dự như Hackathon BUIDL IT, Graph Hack 2022, Gitcoin Grants.

Với chương trình Hackathon BUILD IT thì giải thưởng lên đến 500K$

Với các vòng Gitcoin Grants thì giá trị giải thưởng lên đến 100K$

DeFiforAll với số tiền 100M$

Polygon đã ra mắt Quỹ #DeFiforAll vào quý đầu tiên của năm 2021 để đưa “triệu người dùng tiếp theo” vào DeFi. Nguồn vốn được cấp bằng mã thông báo MATIC và sẽ được triển khai trong vòng 2 đến 3 năm tới.

7. Mô hình nhu cầu / giải pháp

8. Mô hình so sánh lợi thế cạnh tranh

9. Năng lực cạnh tranh

Nhân sự cốt lõi

Jaynti Kanani - Co-Founder: tốt nghiệp cử nhân công nghệ thông tin tại Dharmsinh Desai University. Từng làm Data Scientist tại Housing.com. Anh ta cũng là những người phát triển và đồng hành cùng Polygon trong những thời gian đầu từ năm 2017 đến bây giờ. Đã chứng minh được năng lực của bản thân cũng như đội ngũ.

Sandeep Nailwal - Co-Founder: tốt nghiệp MBA ngành công nghệ, tài chính, chuỗi cung ứng tại National Institute of Industrial Engineering. Từng làm CEO và Co-Founder tại ScopeWeaver.com (công ty phát triển các phần mềm và dịch vụ về blockchain). Cũng là những người đồng hành và phát triển tại Polygon ở những thời gian đầu 2017 đến thời điểm hiện tại. Tại Polygon ông đảm nhiệm vai trò thiết kế chiến lược sản phẩm cho mạng lưới Polygon cũng như các DApp xây dựng trên Polygon. Hiện tại anh ta cũng là một nhà đầu tư thiên thần.

Anurag Arjun - Co-Founder: tốt nghiệp chuyên ngành Kỹ Thuật Máy Tính tại Nirma Institute Of Technology. Từng làm Product Management tại  IRIS Business Services Limited, quản lý cả phần Tech, UX và Business của dự án. Cũng là những người đồng hành với Polygon trong những khoảng thời gian đầu.

Cố vấn

Dự án cũng có sự hỗ trợ của:

Hudson Jameson: từng là thành viên của ETH Foundation từ năm 2016-2021, CEO của Hudsworth Consulting - nền tảng tư các giải pháp công nghệ blockchain, smart contract system và các ứng dụng phi tập trung), Hudsworth cũng đã được thành lập hơn 6 năm.

Pete Kim: từng là Founder của Cipher Browser (một wallet để giao dịch trên ETH) năm 2017. Từng là thành viên của South Park Commons (có thể hiểu đơn giản là nuôi dưỡng tài năng).  Hiện đang làm Head Of Engineering, Wallet tại Coinbase trong hơn 4 năm.